Keuze vrijheid

De filosofie zou als vervolg vragen kunnen stellen naar aanleiding van een dialoog over subjectiviteit en objectiviteit:

Bestaat toeval? Wat is de definitie van een keus?

Keuze vrijheid. Wat houdt keuze vrijheid in?

Ook dit is een vraag waar veel binnen de seculiere wereld over gefilosofeerd wordt. Dit kan een eindeloze discussie zijn.

Hoe laat je Goddelijke soevereiniteit en menselijke vrijheid samenkomen en overeenstemmen in werkelijkheid?

Dus niet één afwijzen, maar beiden bevestigen en in overeenstemming met elkaar laten komen. Ze kunnen naast elkaar bestaan. Ze staan zelfs in verbondenheid met elkaar. Waarom is dit nodig? Beiden is bijbels. Het begrijpen van dit concept schijnt heel veel licht op vele andere bijbelse concepten. Wel is dit erg diep en moeilijk te bevatten. Het is wat we wederom niet kunnen doorgronden, omdat God ondoorgrondelijk is.

God's wegen in aanmerking op alles wat zou kunnen gebeuren, en alles wat zal gebeuren, weet Hij ook alles wat zou gebeuren onder bepaalde omstandigheden. Hij weet dus ook wat je zou gedaan hebben als jij degene was die voor Jezus was getrokken om Hem aan het kruis te veroordelen, of Hem had laten gaan. Hij kent ons vele malen beter als wij onszelf kennen. Hij is immers onze Maker! In elke omstandigheid waarin wij ons eventueel zouden kunnen begeven, weet God wat wij vrijwillig in vrijheid zouden doen en kiezen. Daarin zijn we dus vrij, maar God in Zijn alwetendheid weet al wat wij gaan kiezen. Dus door het creëren van bepaalde mensen in bepaalde omstandigheden, kan God orgistreren en providentieel directie geven aan de koers van de geschiedenis van de mens. DOOR de vrije acties en beslissingen van mensen. Hij is compleet in controle in de zin dat als het gaat over welke omstandigheden er bestaan en wie er in die omstandigheden zijn. Maar Hij maakt mensen niet als poppen of robots. Ja wij maken de keuzes die we maken, maar God bepaalt de omstandigheden en weet wat we doen, en daarmee kan Hij de koers van de geschiedenis naar Zijn hand buigen, zonder de menselijke vrijheid weg te nemen. Wie kiest er dan dus? Allereerst God, maar ook wij! Mooi he? Dit gaat nog veel dieper dan we kunnen bevatten. Maar het geeft vooral ontzag!

Dit doen wij immers zelf ook vaak als we onze kinderen opvoeden en we geven ze verantwoording mee. We geven ze een keuze, maar kennen ons kind en weten al de uitkomst van wat hij waarschijnlijk kiest. God in Zijn alwetendheid weet altijd wat de uitkomst is. Hij is immers de Schepper. Mensen hebben vaak een te klein beeld over hoe immens groot en machtig en wijs God is. God is slimmer dan wij allemaal bij elkaar. Probeer dat te bevatten. Hij ziet het einde vanaf het begin en het begin vanaf het einde. Zijn plannen zijn hoger als onze, en zijn wegen hoger als onze. Dat is het uitgangspunt. Hij is alwetend, alziend, almachtig, alomtegenwoordig, eeuwig. Daarom mogen we Hem vrezen in alles! (Vrezen = groot achten).

Pre 12:13 Van alles, wat gehoord is, is het einde van de zaak: Vrees God, en houd Zijn geboden, want dit betaamt allen mensen. 14 Want God zal ieder werk in het gericht brengen, met al wat verborgen is, hetzij goed, of hetzij kwaad.

Matt 10:28 En vreest u niet voor degenen, die het lichaam doden, en de ziel niet kunnen doden; maar vreest veel meer Hem, Die beide ziel en lichaam kan verderven in de Gehenna.

Toeval? Dat bestaat niet, dat weten en geloven zelfs vaak mensen die God nog niet kennen. Wel vallen er ons dingen toe.

Onze maatschappij wil laten lijken dat er keuzevrijheid is. Mensen willen en hebben het nodig om het gevoel te hebben van 'zelf' ergens voor te kunnen kiezen. Om een keus te maken met het eigen hart. Volgens God's woord is het simpel, en daarmee erg complex. Zijn woord zegt dat Hij de schepper is van de hemel en de aarde. Hij heeft de eerste keus gemaakt als schepper, wij zijn Zijn schepping. Allereerst kiest God, maar wij kiezen ook binnen het denkvermogen wat God ons geeft. Maar Hij geeft ons dat denk vermogen. Deze perspectieven worden beiden in de bijbel beschreven en hebben beiden ook zijn plaats. Deze twee dingen kunnen naast elkaar bestaan in Hebreeuws (bijbels) gedachten goed. Wij kunnen dit niet helemaal begrijpen, maar dat is logisch aangezien God alwetend is, en Zijn wijsheid oneindig is, omdat Hij oneindig is. Wij hebben dat als schepsel niet. Het kan een eeuwige filosofische discussie zijn waar je per definitie niet uitkomt. Er is altijd weer een diepere laag in te ontdekken in hoe keuze uiteindelijk werkt en hoe dat beïnvloed is.

Maar hoe zit het dan met kiezen? We mogen zelf kiezen, maar waar wordt onze keus door beïnvloed? Evolutie zegt dat alles ' toeval & willekeurig ' is. Sommige mensen denken dat ze veel waarden en patronen zelf kiezen, ook voelt het zo voor ze. Velen beseffen niet dat ze intens afhankelijk zijn van wat bijv. andere mensen vinden. Ze willen meedoen met trends, mode, rages, hypes, hip, dit spreekt niet van uniciteit. Dit bewijst juist dat een mens vol beïnvloed wordt door de erkenning en acceptatie van andere mensen om hen heen die hun culturele uitingen beoordelen. We weten allemaal nog maar al te goed hoe sub jongeren culturen ontstonden toen we op school zaten. Daarin wordt sterk zichtbaar dat bijvoorbeeld een muziek style kinderen volledig identiteitsbeïnvloeding gaf, dus ook denkwijze en karakter vorming. Zo zie je dat soort, soort zoekt en dat mensen vaak opzoek zijn naar 'gelijke substanties'. Een groep waarin het lijkt alsof ze allemaal de zelfde mening hebben. Soms geeft dit kinderen of volwassenen ook een gevoel van 'belonging'. Ergens bij horen. De vraag is, waar horen we bij? Maakt het ons vriend van de wereld of in verbinding met God? De bijbel schrijft hier het volgende over.

Het bijbelse woord voor wereld betekent het 'systeem'.

Rom 12:2 En wordt dezer wereld niet gelijkvormig; maar wordt veranderd door de vernieuwing uws gemoeds, opdat gij moogt beproeven, welke de goede, en welbehagelijke en volmaakte wil van God zij.

Jak 4:4 Overspelers en overspeleressen, weet gij niet, dat de vriendschap der wereld een vijandschap Gods is? Zo wie dan een vriend der wereld wil zijn, die wordt een vijand van God gesteld.

1 tim 2:9 Desgelijks ook, dat de vrouwen, in een eerbaar gewaad, met schaamte en matigheid zichzelven versieren, niet in vlechtingen des haars, of goud, of paarlen, of kostelijke kleding;

bij het woord 'eerbaar' staat in het Engels 'modesty'. Dit is de enige keer dat het woord 'modesty' zo in de bijbel voor komt. Het Griekse woord komt wel vaker voor. Dit heeft de volgende betekenis: tevredenheid hebben, als in niet in het middelpunt willen staan van aandacht. Een eerbaar persoon, iemand die eerbaarheid praktiseert. Iemand die niet achter de laatste trends aan huppelt, of zich kleedt om er verlokkelijk uit te zien, of spreekt vanuit een motief aantrekkelijk gevonden te worden en daarmee de aandacht zoekt. Het vergelijkingswoord in het Hebreeuws is namelijk Ya'al. Dit woord wordt vaak met deze definities vertaald. richt 19:6 & fil 4:4-6

Mensen worden ook veel beïnvloed door de laat kapitalistische markt. Het individu krijgt allerlei denk richting en invulling over; woninginrichting, genot(middelen), vrijetijdsbesteding, lichaamscultuur (hygiëne, voeding gezondheid, schoonheid), ouder worden, seksualiteit, en zelf de dood. Heel veel is gericht op een consumptie cultuur, kort gemak, snelle bevrediging en geluksgevoel, zorgen dat je consumeert zodat je veel geld uitgeeft. ''we gaan even genieten, op vakantie'' . Hoor je het mensen al zeggen? Hiermee suggereer ik natuurlijk totaal niet dat die dingen bij zichzelf slecht zijn. De vraag is met welk motief maak ik een reis? Hoe kan ik dat vanuit Zijn woord doen en ter glorie van Zijn koninkrijk?

Verder zien we bijvoorbeeld ook vaak valse harmonie en vrede door compromiën, verzoening, tolerantie. We zien dat mensen vaak niet willen praten over hun oneens-heden. Ze doen alsof ze het over alles eens zijn en praten over de dingen waar ze het over eens zijn. Terwijl er eigenlijk een soort onderhuidse koude oorlog is. En als ze dat niet merken, zullen ze het vanzelf wel gaan merken. Ondanks dat, kan het goed zijn dat mensen als nog toch bij elkaar blijven en het niet op een open, liefdevolle, goede manier hebben over de verschillen en inzichten delen. Dit zal hoogstwaarschijnlijk ten koste gaan van de diepgang in de relatie. Het oneens zijn over dingen vinden mensen ingewikkeld en ervaren ze vaak als afwijzing. Vele mensen hebben het niet meer geleerd om 'het eens te zijn dat ze het niet over alles eens hoeven te zijn''. (we agree to disagree). Dit maakt dat mensen uiteindelijk niet echt in diepgang met elkaar kunnen zijn. Het blijft dan altijd een oppervlakkige relatie. Het is fantastisch als we een dialoog met mensen kunnen voeren vanuit openheid en oprechtheid. Waarbij we samen zoeken hoe we kunnen leren van de waarheid.

Openminded: in de feit van het woord betekent dit dat we open zijn voor de waarheid, ongeacht wat het ons gaat kosten, wat het ons brengt, wat voor offers het zal moeten lijden. Dat is waarlijk openminded zijn. Want openminded moet vol in relatie staan met waarheid. Onszelf open stellen voor onwaarheden is per definitie niet open.

De wereld wilt vaak doen alsof ze één zijn met elkaar. Religieuze leiders zoals de paus willen dit maar al te graag doen lijken. Alleen is dit een onechte eenheid. De kerk noemt dat oecumene. Dit wordt in de bijbel weerspiegeld als de eenheid van Babylon. Het is de vervalsing van de eenheid die God wilt wegzetten en beschrijft in Zijn woord. We kunnen namelijk alleen maar één zijn als we één zijn IN Hem. We kunnen niet twee Heeren dienen! God is het woord (joh 1:1). En ware eenheid is iets wat gevonden wordt in Zijn mening, Zijn wil die Zijn Koninkrijk representeert. God is een ijverig God en deelt Zijn volk niet met een andere god. Dat is de basis van de bijbel en het eerste gebod. Maar dit is precies het gene wat de satan maar al te graag wil vervalsen of wil verdelen. We zien veel verdeeldheid ook binnen mensen die zich gelovig noemen. Dat is precies wat de vijand van God wilt. De twee uitersten wat vaak teweeg gebracht wordt door mensen is: of twist/vechten, of verzoenend zijn en doen alsof er eenheid is. Door zo maar af te wijken van je principes en overtuigingen en zo een valse eenheid te vormen is in de kern niet echt. Je bent het namelijk niet eens. Om eenheid te hebben is het nodig dat je het met elkaar eens bent. Eenheid is een principe en daarin is geen ruimte. Er is geen absoluut antwoord op de vraag: hoeveel moet ik het eens zijn om eenheid te kunnen vormen. Wel kan er verschil zijn tussen eenheid en uniformiteit. Daarin hoeft eenheid niet hetzelfde te betekenen als uniformiteit. We zijn niet één omdat ik appels wil en jij appels. We zijn één in de zin dat we om gezondheid geven. Religies zijn niet fundamenteel hetzelfde en oppervlakkig verschillend, maar oppervlakkig hetzelfde en fundamenteel verschillend. God wil ook een eenheid. We lezen een kernachtig principe hierover in Efe 1:9 Ons bekend gemaakt hebbende de verborgenheid van Zijn wil, naar Zijn welbehagen, hetwelk Hij voorgenomen had in Zichzelven. 10 Om in de bedeling van de volheid der tijden, wederom alles tot een te vergaderen in Christus, beide dat in den hemel is, en dat op de aarde is;

In conclusie is dit wereldse systeem, de beinvloeders en de machthebbers dus ontzettend vormend. Op een manier die bij vele mensen onbewust plaats vindt. Ze denken immers in alles zelf slim te zijn en zelf te kiezen. Dit is niet hoe manipulatie werkt in marketing en reclame. Maar zoals we hier lezen is het overduidelijk en zeer herkenbaar in de voorbeelden. In bijbelse termen is dit een cultuur die gebaseerd is op het strelen van onze vleselijke verlangens en begeerten. Dit in combinatie met allerlei afleidende, misleidende en verleidende factoren zoals ook bijvoorbeeld het internet, houdt ons weg bij waarlijk leven. Denk alleen al hoeveel tijd er besteedt wordt in de digitale wereld door telefoons, pc, televisie, tablet. De beïnvloeding van reclames, facebook, instagram, google, tv programma's. Ga zo maar door. Het is niet voor niks dat er biljoenen uitgegeven worden door bedrijven aan reclame. Als de poging tot beïnvloeden niet zou werken zouden ze het niet doen. Maar kijk ook naar alleen het woord tv programma. Het zegt het al letterlijk, het programmeert.

Maar denk ook aan reclames zoals die van bijvoorbeeld lucky strike sigaretten. Het slogan is" I choose''. Of denk aan de reclame van Grolsch bier die zegt: er is maar één stijl, je eigen stijl.. Oftewel wie een ander merk kiest, kiest verkeerd of heeft geen stijl. Waarom koos het bedrijf harley davidson voor een reclame met een man ergens in de 50, met een leren pak en een fancy zonnebril op, die op hun motor reed. Ze zeiden het zelf. Wij verkopen geen motoren, we verkopen een levensstijl. Dit is precies wat hier achter zit. Ze spelen in op het gevoel van een zogenaamde man in een 'midlife crisis' die denkt stoer te kunnen zijn door met een motor en zulke kleding door straten heen te rijden. Ze spelen in op het gevoel van de mens. Ze willen een gevoel verkopen. Dit is marketing.

Vele mensen willen deze waarheden niet onder ogen komen. Mensen hebben psychische problemen, trauma's, moeilijkheden die ze niet weten te verwerken met de juiste gedachtegang. Hierdoor komen ze in een omgangsvorm van vechten of vluchten. Hoe vaak is het een vlucht voor mensen om in een telefoon te duiken in gezelschap van anderen? Hoe vaak is het een vlucht voor mensen om in 'emotie eten' terecht te komen? Hoe vaak zien we dat er mannen seks of masturbatie verslaafd worden om zogenaamd een geluksgevoel te krijgen? Dit komt voort uit een leven zonder ware vervulling!

Joh 3 beschrijft het tekenend: Want God heeft Zijn Zoon niet in de wereld gezonden opdat Hij de wereld zou veroordelen, maar opdat de wereld door Hem behouden zou worden. 18 Wie in Hem gelooft, wordt niet veroordeeld, maar wie niet gelooft, is al veroordeeld, omdat hij niet geloofd heeft in de Naam van de eniggeboren Zoon van God. 19 dit is het oordeel, dat het licht in de wereld gekomen is, en de mensen hebben de duisternis liefgehad, meer dan het licht, want hun werken waren slecht. 20 Want ieder die kwaad doet, haat het licht en komt niet tot het licht, opdat zijn werken niet ontmaskerd worden. 21 Maar wie de waarheid doet, komt tot het licht, opdat van zijn werken openbaar wordt dat ze in God gedaan zijn.

Dit is uiteraard een boodschap die vele mensen niet willen horen, omdat het niet te verdragen is zonder God's geest. Als men namelijk in het vlees wandelt of wilt wandelen, wilt men hier tegen ingaan. Dat is precies wat de tekst ook zegt.

Rom 8:7 Daarom dat het bedenken des vleses vijandschap is tegen God; want het onderwerpt zich der wet Gods niet; want het kan ook niet. 8 En die in het vlees zijn, kunnen Gode niet behagen. Bij het woord bedenken des vleses staat in het grieks: ''having a reason for opposition'', m.a.w. een reden verzinnen om tegen Hem en Zijn wet te zijn.

Waarom lijkt de kerk zo levenloos? Dat komt omdat er een dode spreker voor staat! Als het gevuld is met Zijn Geest en Zijn woord dan zullen er woorden van levend water uit zijn binnenste stromen. Dan zal hier kracht vanuit gaan. God's woord heeft namelijk kracht. Heb 4:12 Want het Woord Gods is levend en krachtig, en scherpsnijdender dan enig tweesnijdend zwaard, en gaat door tot de verdeling der ziel, en des geestes, en der samenvoegselen, en des mergs, en is een oordeler der gedachten en der overleggingen des harten.

Nogmaals, de gedachten van mensen worden vol beïnvloed door het maatschappelijke systeem. De kerk is ook inmiddels een hokje geworden in westers denken. We zien dat mensen geleerd hebben om stevig mensen te beoordelen door in hokjes denken. We geven mensen stickers, we stoppen ze in laadjes. Een hokje of model is altijd een vereenvoudiging van de realiteit. Het doet dus ook altijd af van de realiteit. Hoe vaak zeggen we: Amsterdammers zijn allemaal... Of hoe vaak stellen we mensen vragen om ze vanuit die vraag in een hokje te kunnen plaatsen. Je ziet dit vaak in dat mensen vragen naar welke denominatie ga je of kom je uit? We moeten weten dat dit altijd afdoet van de realiteit. God's volk kan zich in elke gemeente bevinden. Het gaat over kerkmuren. Zelfs buiten kerken om. De bijbel beschrijft namelijk niet dat de kerk als gebouw God's volk is, maar het beschrijft dat 'zij die de geboden God's houden en de getuigenis van Jezus Christus hebben' Zijn gemeente zijn. Deze mensen bevinden zich overal. We hoeven niet in een hokje. God heeft maar twee hokjes. Zijn volgelingen en de volgelingen van de wereld (het systeem). Er is geen grijs gebied.

Bovendien, hoeveel mensen doen er echt zelf onderzoek? Hoeveel mensen nemen waarlijk de moeite? Maar dit is wat God wilt, Hij wilt relatie. Hij wilt dat we Hem zoeken met geheel ons hart, met geheel onze ziel, met geheel onze kracht. Mijn pleidooi met dit stuk is ook vooral om mensen aan te sporen om 'zelf' echt na te denken. Om de bijbel microscopische te lezen. Om waarlijk te overdenken wat er staat en een transfer te maken naar het dagelijks leven. Dit gaat over een wandel met God. Dit gaat over leven of dood. Dit gaat over alle facetten van het leven.